DİKKAT! BU İŞYERİNDE MOBBİNG VAR ?
- Mert Arıca
- 11 Şub 2024
- 3 dakikada okunur

MOBBİNG
(PSİKOLOJİK TACİZ)
Bazen hakaret bazen aşağılama bazen de normalin üstünde bir iş yüklenmesi ile görünür hale gelen MOBBİNG, gün geçtikçe çok sayıda personelin ve memurun korkulu rüyası haline gelmiş durumda. Önemle değinmek gerekir ki; KAMU, ÖZEL fark etmeksizin çalışan işçiler ve memurların maruz kaldığı MOBBİNG eylemlerinin önüne geçmek için önemli yasal düzenlemeler mevcuttur.
İşyerlerinde; mevcut gücün yahut bulunulan pozisyonun kötüye kullanılması ve mobbing eylemlerinin adeta sanat haline getirilmesi ile sistematik olarak psikolojik şiddet, baskı, taciz, aşağılama, tehdit vb. duygusal saldırıda bulunma vakaları artmaya devam etmektedir. Bu psikolojik şiddetin mağdurları çok çeşitli bir yelpazeden oluşmaktadır. MOBBİNG mağdurları kimi zaman işçiler olabildiği gibi mavi yakalılar, müdürler vb üst düzey yöneticiler de bu tür şiddet eylemleri ile çoğu zaman karşı karşıya kalabilmektedir.

Mobbingin tarafları kimlerdir ?
· Üstün astına karşı,
· Aynı seviyede eşit düzeyde çalışanların mesai arkadaşına karşı,
· Daha düşük bir konumda bulunanların üstlerine karşı mobbing eylemlerinde bulunulduğu görülmektedir.
Mobbinge örnek olan bazı davranışlar
· Sosyal ilişkilere saldırmak
· Kişisel itibara saldırmak
· Kişinin yaşamına ve mesleğine saldırmak
· Kişinin sağlığına saldırmak
· Kendini göstermeyi ve iletişimi etkilemek
· Nedensiz aramalar (gece aramalarında taciz)
· Yapılan işi düzenli olarak eleştiri
· Sözün kesilmesi (düşüncesini yok saymak)
· Bağırmak veya küfür etmek.
· Eşit zam uygulamamak
· Ayrımcılık yapmak
· Verilen imkansız görevler
· Anlamsız işler verilip sürekli yer değiştirilmesi
· Azarlamak suretiyle kötü sözler söylemek
· Kişinin öneminin azaltılmaya çalışılması
· İş ile ilgili olmayan hayata müdahale
· Tehdit etmek
· Jest, mimik, ima ve bakış ile rahatsız etmek
· Düzenli olarak arkasından konuşmak
· Cinsel yönden imalı konuşmalar
· Küçük düşürücü lakaplar takmak
· Toplum içerisinde dalgaya almak
· Siyasi görüşü yüzünden dışlamak
· Unvanda yapılan değişiklikler ve nedensiz alt kademeye getirilme
· Alanıyla ilgisiz görevler verilmesi
· Yeni bir görev verilmemesi
·. Kıyafete yersiz müdahale
· Ve her türlü kötü muamele
Yukarıda belirtilen eylemler; işyerinde gerçekleşmeli, sistemli bir şekilde yapılmalı, süreklilik kazanmış bir sıklıkla tekrarlanmalı, kasıtlı yapılmalı, yıldırma ve işten uzaklaştırma amacını taşımalı, mağdurun kişiliğinde, mesleki durumunda veya sağlığında bir zarar ortaya çıkmalıdır.

Özellikle KAMUDA çalışan MEMURLARIN maruz kaldığı mobbing örnekleri
· Görev tanımı dışında iş yüklenmesi
· Sebepsiz yere soruşturma açılması ve bu durumun sürekli hale gelmesi
· Memura uydurma sebeplerle yazılı uyarıda bulunulması
· Tayin istemesi için baskı yapılması
· En küçük hatasında memura tutanak tutulması
· Memurun yıllık izin veya mazeret izni taleplerinin nedensiz yere reddedilmesi
· Odasının yada çalışma ortamının sık sık değiştirilmesi,
· Nedensiz ve gereksiz geçici görevlendirmeler
· Uydurma suçlardan disiplin cezası verme
Önemle belirtmemiz gerekir ki; "Kamusal makamlar, psikolojik taciz oluşturan durumları tespitle yetinmemeli; bu tür davranışların oluşmaması ya da telafi edilmesi amacıyla etkili önlemleri hızla almalıdır. "
“Kamu kurumlarında mobbing genellikle üst amir tarafından uygulandığından memurun disiplin soruşturması yoluyla netice alması neredeyse imkansızdır. Bu nedenle, kamu görevlilerinin mobbing teşkil eden eylemler için idari yargıya gidip iptal davası açmaları mobbingin ispatı açısından önemlidir. Kamu görevlileri, baskı yapma, yıldırma amacıyla haklarında tesis edilen geçici görevlendirme, naklen atama, disiplin cezası verme gibi idari işlemlerin iptali istemiyle idari yargıda iptal davası açabilirler. Bu davalarda alacakları iptal kararları mobbingin en ciddi delili olup, iptal kararı ile birlikte Hem Kuruma Hem De Kişilere Karşı Tazminat Davası açılması mümkündür.”
“Ayrıca, psikolojik taciz nedeniyle uğranılan zararın tazmini istemiyle, kamu görevlisinin kişisel kusurundan dolayı, doğrudan doğruya kamu görevlisine karşı adli yargıda tazminat davası açılabileceği gibi yukarıda yer verilen TCK 96. Madde uyarınca suç duyurusu da yapılabilecektir.”
MOBBİNG NEDENİ İLE TAZMİNAT DAVALARI
Yukarıda belirttiğimiz nedenlerden birinin sürekli ve sistematik bir şekilde uygulanması halinde mobbing davaları açılabilmektedir. Böylelikle;
İş Sözleşmesine haklı nedenle son verme hakkı,
Manevi Tazminat Talep hakkı,
Kıdem Tazminatı isteme hakkı,
Suç Teşkil Etmesi Halinde mobbing yapan yöneticiden doğrudan tazminat isteme hakkı,
Suç Teşkil Etmesi Halinde Mobbing Nedeniyle Ceza Davası isteme hakkı,
Diğer tüm işçilik alacaklarını isteme hakkı doğmaktadır.
Dava açmak için özellikle somut deliller ve olaya bizzat şahit olan tanıklar ispat için elzemdir.
Görevli ve Yetkili Mahkeme
İşverenin (eylemin aynı zamanda suç teşkil etmesi halinde) ikametgahının bulunduğu mahkemeye ya da ilgili iş yerinin bağlı olduğu İş Mahkemesi görevli ve yetkilidir.
Ayrıca konu ile ilgili Aile Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı tarafından hazırlanan Mobbing rehberinin de mutlaka incelenmesi gerekmektedir.
AVUKAT MERT ARICA
ความคิดเห็น